استفاده از بخیهها، برای کمک به بهبود سریعتر و ایمنتر زخمها است؛ اما گاهی اوقات حتی با وجود بخیه هم، زخم شما به کندی بهبود مییابد. با اینکه، به طور کلی دلیل این عارضه، به خود زخم مربوط میباشد، این احتمال وجود دارد که بخیهها نیز، مقصر باشند.
دلایلی که باعث میشود بخیههای شما به کندی بهبود یابند، عبارتند از: عفونت زخم، گردش خون ضعیف، تغذیه نامناسب، ابتلا به دیابت، تورم در محل بخیه، ضربههای مکرر، خشک شدن زخم، بخیه بد و یا استفاده از بخیه نامناسب توسط پزشک.
اما علت، هرچه که باشد، دیر جوش خوردن بخیه اذیت کننده است و اگر زخم شما بهبود نیابد، ممکن است منجر به عوارض جدی گردد. به همین دلیل، اگر زخم شما آنطور که باید بسته نشد، باید به دنبال کمک پزشکی باشید.
چرا بخیهها به کندی خوب میشوند؟
دلیل اینکه زخم بخیه شده شما، به کندی بهبود مییابد معمولاً به خود زخم مربوط میشود. هنگامی که روند بهبودی یک زخم، راکد میماند، معمولاً یک یا چند بیماری زمینهای وجود دارد که نیاز به درمان دارند، تا روند بهبودی از سر گرفته شود.
با پی بردن به آن دلایل، میتوانید اقداماتی را برای درمان زخم خود، انجام دهید و موجب بهبودی زخم خود شوید. در اینجا چند دلیل کلی وجود دارند که ممکن است روند بهبود زخم شما را کند نمایند:
عفونت
پوست، اولین خط دفاعی بدن شما در برابر عفونت است. هنگامی که پوست شکافته شود، اجازه میدهد تا باکتریها از طریق این زخم باز، وارد بدن شوند. عفونت زخم، میتواند روند بهبودی را متوقف کند. زیرا بدن به جای التیام زخم، با عفونت مبارزه مینماید.
اگر زخم عفونی شود، ممکن است متوجه قرمزی، تورم و درد در اطراف محل زخم، و همچنین خروج چرک یا مایع بد بو شوید. ممکن است که از درمان آنتی بیوتیکی، برای مبارزه با عفونت استفاده شود.
گردش خون ضعیف
در طول فرآیند بهبودی، گلبولهای قرمز خون، سلولهای جدید را به محل زخم انتقال میدهند تا شروع به بازسازی بافت کنند. گردش خون ضعیف، میتواند این روند را کند نماید و زمان التیام زخم را بسیار طولانیتر کند. بیماریهای مزمن، مانند دیابت و چاقی، میتوانند باعث گردش خون ضعیف شوند. ورزش کردن و بالا نگه داشتن زخم، میتواند به بهبود گردش خون کمک نماید.
تغذیه نامناسب
بدن برای ساختن بافت جدید، به مقدار زیادی پروتئین، به اندازه سه برابر نیاز روزانه نیاز دارد. هیدراتاسیون مناسب نیز، برای کمک به بهبود زخمها، نقش کلیدی دارد. متأسفانه، تغذیه نامناسب، اغلب به عنوان دلیل التیام نیافتن زخمها، نادیده گرفته میشود.
دیابت
قند خون بالا، میتواند گردش خون فرد دیابتی را کند نماید و بر سیستم ایمنی بدن او تأثیر منفی بگذارد و او را در معرض خطر عفونت قرار دهد. علاوه بر این، یک فرد مبتلا به دیابت ممکن است که دچار آسیب عصبی شده باشد، بنابراین ممکن است که درد و ناراحتی احساس نکند و این امر، باعث میشود که خوب نشدن زخم، مورد توجه قرار نگیرد.
تورم بیش از حد
تورم بیش از حد، به دلیل تجمع مایع در پوست ایجاد میگردد و میتواند با محدود کردن اکسیژن رسانی به پوست، توانایی بدن در بهبود زخم را مختل کند. از انواع روشهای فشرده سازی، میتوان برای حذف این مایع، استفاده کرد. هنگامی که تورم کاهش یافت، زخم، میتواند روند بهبود صحیح را آغاز کند.
تکرار ضربه یا فشار
زمانی که فرد مبتلا به زخم، موقعیت خود را تغییر ندهد و زخم او، در معرض ضربه یا فشار مکرر قرار گیرد، به دلیل کندی گردش خون میتواند روند بهبودی را طولانیتر یا حتی متوقف نماید. بیماران فلج، بیماران آسیب نخاعی یا کسانی که در بستر استراحت میکنند، در معرض خطر بیشتری برای ضربه و فشار مکرر روی زخم هستند.
جابجایی مداوم و یا تغییر موقعیت، میتواند فشار را از روی زخم کاهش داده، و اجازه دهد که گردش خون مناسب در ناحیه، جریان پیدا کند تا زخم بهبود یابد.
شما اجازه میدهید زخم خشک شود
ممکن است شنیده باشید که «هوا خوردن» زخم، برای آن خوب است؛ اما این درست نیست. اگر زخم خشک شود و روی آن دلمه ایجاد شود، میتواند بهبود را به تاخیر بیاندازد.
داروی مصرفی شما ممکن است روند بهبود را کند نماید
بعضی داروها، میتوانند بهبودی زخم را به تاخیر بیاندازند، مانند داروهای ضد التهابی بدون نسخه که برای سردرد یا تب استفاده میشوند. کورتیکواستروئیدهای خوراکی، که برای درمان بیماریهایی مانند آسم استفاده میشوند نیز، میتوانند بر بهبود زخم تأثیر بگذارند.
اگر فکر میکنید هر یک از زخمهای شما خیلی کند بهبود مییابد، یا ممکن است عفونی شده باشد، برای درمان و همچنین برای رد هر گونه مشکل جدیتری که ممکن است نیاز به بررسی داشته باشد، به پزشک مراجعه کنید. و همیشه باید قبل از تغییر رژیم دارویی خود، با پزشک خود مشورت نمائید.
در اینجا دلایلی ذکر میشوند که به طور خاص، به خود بخیه، مربوط میشوند:
اتخاذ تکنیک نادرست بخیه
اگر از تکنیک اشتباه در بخیه، استفاده شود، میتواند عوارض زخم، مانند عفونت، بهبودی نامناسب، مشکلات گردش خون، یا زخمهای پف کرده، پهن یا تیره ایجاد کند. پارگی بخیه، یکی از رایج ترین مشکلاتی است که هنگام استفاده از تکنیکهای نادرست بخیه، رخ میدهد.
کشیدن زود هنگام بخیه
بخیهها برای بستن زخم استفاده میشوند تا باکتریها وارد زخم نشوند و به بافتها این فرصت را میدهند تا ترمیم شوند. اگر بخیهها، قبل از اینکه بافتهای زیرین به اندازه کافی به هم بچسبند، زودتر از موعد کشیده شوند، زخم ممکن است دوباره باز شود (پاره شود)، و این امکان وجود دارد که زخم شما به طور کامل بسته نشده باشد و روند بهبودی را به تاخیر بیاندازد.
ضعیف شدن بدن بعد از زایمان
چه به صورت طبیعی زایمان کرده باشید و چه زایمان سزارین باشد، این احتمال وجود دارد که زایمان، عوارضی ایجاد کند و برای بستن زخمها به بخیه نیاز داشته باشید، در صورت سزارین کردن و یا در صورت نیاز به اپیزیوتومی در ناحیه واژن، از آنجایی که نواحی بخیه شده بسیار حساس هستند، ممکن است سرعت بهبودی کم شود.
دلیل اینکه زخمهای پس از زایمان، به کندی بهبود مییابند، عموماً به وضعیت ضعیف بدن شما پس از تولد فرزندتان مربوط میشود. و در صورت بخیه زدن واژن، احتمال عفونت زخم، زیاد است؛ و این امر مشکل را دو چندان میکند.
نحوه افزایش سرعت بهبودی
در زیر، بعضی از روشها و راهکارهایی که افراد میتوانند برای بهبود سریعتر زخمها امتحان کنند آورده شده است:
درمانهای خانگی
همه میخواهند، سعی کنند تا عوارض خود را در خانه درمان نمایند. با اینکه در موارد جدی، شما نباید این کار را انجام دهید، اما در موارد معمول، میتوانید این درمانهای خانگی را امتحان کنید تا به سرعت بخشیدن به بهبود زخم خود کمک نمائید. البته ما، به شدت پیشنهاد میکنیم برای مشاوره پزشکی به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
پماد آنتی باکتریال
یک فرد میتواند زخم را با چندین پماد ضد باکتری بدون نسخه (OTC) درمان کند؛ این پمادها میتوانند به جلوگیری از عفونت کمک کنند. آنها همچنین میتوانند به بهبود سریعتر زخم کمک نمایند.
یک تحقیق بر روی مطالعه 27 مدل حیوانی، نشان داد که درمانهای ضد باکتری، نقش مثبتی در کمک به بهبود سریعتر زخمها دارند. با این حال، نتایج این تحقیق، اشاره کرد که خطر بالای انحراف مسیر درمان در یافتهها وجود دارد.
آلوئه ورا
آلوئه ورا، حاوی گلوکومانان است، مادهای که به بازسازی سلولی کمک میکند و باعث میشود که بدن، کلاژن تولید کند. این ماده، پروتئینی است که باعث بهبود زخم میگردد.
یک بررسی سیستماتیک در سال ۲۰۱۹ بیان میکند که آلوئه ورا، و ترکیبات آن میتوانند بهبود زخم را سرعت بخشند. شواهد کلی نشان میدهد که ممکن است برای بهبود زخم سوختگیهای درجه یک و دو موثر باشد. این بررسی، همچنین نشان میدهد که آلوئه ورا، میتواند به حفظ رطوبت و یکپارچگی پوست کمک نماید و در عین حال، التهاب را کاهش دهد و از ایجاد زخم جلوگیری کند.
فرد میتواند لایه نازکی از ژل آلوئه ورا را روی ناحیه زخم بمالد. بیمار، همچنین میتواند زخم را با بانداژ آغشته به ژل آلوئه ورا، بپوشاند تا به بهبودی کمک کند.
عسل
عسل دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی است. مردم، برای مدت طولانی از این ماده در دستورالعملهای سنتی ترمیم زخم، استفاده میکردند.
یک تحقیق در سال ۲۰۱۶ بیان میکند که تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده که عسل، به طور قابل توجهی سرعت بهبود زخمها را در حیوانات بهبود میبخشد. همچنین عسل، تشکیل اسکار را کاهش داده و از رشد باکتری در زخمها و سوختگیهای حاد جلوگیری مینماید.
یک فرد پس از مشورت با پزشک، باید از عسل پزشکی برای زخم های جزئی و عمده استفاده کند.
خمیر زردچوبه
زردچوبه ادویهای است که از گیاهی به همین نام، تولید میشود. زردچوبه، حاوی کورکومین است که دارای خواص ضد باکتری، ضد قارچی و ضد التهابی است.
یک بررسی در سال ۲۰۱۶ نشان میدهد که زردچوبه میتواند در کمک به بهبود سریعتر زخمها موثر باشد. این تحقیق، نشان داد که کورکومین موجود در زردچوبه، باعث تحریک تولید فاکتوهای رشد دخیل در روند بهبودی میشود. همچنین نشان داد که کورکومین، روند ترمیم زخم را تسریع میکند.
فرد میتواند زردچوبه را با آب گرم مخلوط کند و خمیری از آن درست نماید. سپس، خمیر را روی زخم بمالد و آن را با یک باند تمیز بپوشاند.
اگر فردی میخواهد زردچوبه را برای زخم امتحان کند، باید استفاده از آن را برای زخمهای بسته و جزئی محدود کند. یک جراحت باز، نیاز به محصولاتی با درجه پزشکی، و تأیید پزشک دارد.
سیر
سیر، حاوی ترکیب آلیسین است که دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی است. بر اساس یک بررسی در سال ۲۰۲۰، چندین آزمایش بالینی، اثربخشی سیر را در درمان زخمها نشان داده است. این تحقیق، در مطالعات بالینی، استفاده از عصاره سیر، بالا بردن پتانسیل بهبود زخم را براساس دوز مصرفی آن، نشان داد.
تحقیقی در سال ۲۰۱۸ به استفاده از سیر، برای درمان زخم روی موشها پرداخت. این تحقیق نشان داد که پماد حاوی ۳۰ درصد سیر، در مقایسه با ژل نفتی باعث افزایش رشد فیبروبلاستها میگردد. فیبروبلاستها، بخشی جدایی ناپذیر از ترمیم بافت هستند، بنابراین استفاده از سیر، تاثیر مثبتی داشته و به بهبود سریعتر زخم کمک میکند.
روغن نارگیل
روغن نارگیل، حاوی ماده مونولورین است که یک اسید چرب با خواص ضد میکروبی است. اسیدهای چرب موجود در روغنهای گیاهی، نقش مهمی در کمک به بهبود زخمها دارند. یک فرد میتواند از روغن نارگیل، بر روی زخم استفاده نماید تا به کاهش خطر ابتلا به عفونت کمک کند.
بر اساس مطالعهای در سال ۲۰۱۰، روغن نارگیل خالص، میتواند به بهبود زخمهای موشها سریعتر از موشهای بدون روغن کمک کند. یک فرد میتواند از این ماده، بر روی زخم به عنوان یک مانع برای کاهش خطر ابتلا به عفونت استفاده کند.
درمان پزشکی
گاهی اوقات، درمان دارویی بهترین (و تنها) گزینه، برای مقابله با زخمهای بخیهای است که به هر دلیلی خوب نمیشوند. در اینجا روشهای پزشکی وجود دارد که میتوانید برای بهبود زخم خود استفاده نمائید.
داروها
اگر مشکل شما ناشی از بیماریها و مسائل زمینهای یا عفونت باشد، داروها، ممکن است راه حلی برای درمان زخم مقاوم شما باشند. در حالی که داروهای بدون نسخه خاصی وجود دارند که میتوانند به درمان عفونت کمک کنند، توصیه میکنیم قبل از مصرف داروها، با یک پزشک متخصص مشورت کنید تا از عوارض جلوگیری نمائید.
پانسمان
مرطوب و گرم نگه داشتن زخم، میتواند به بهبود سریعتر آن، در مقایسه با زمانی که اجازه میدهید زخم، خشک شود کمک کند. به همین دلیل است که پزشکان بانداژها و پوششهای مختلف زخم را امتحان میکنند تا به بهبود طبیعی زخم شما کمک نمایند.
وقتی پزشکان، روی زخمها پانسمان میگذارند، معمولاً این کار را با پمادها و کرمهای مخصوص انجام میدهند تا مکانیسم بهبودی بدن شما را، افزایش دهند. با این حال، پانسمانها، نیاز به نگهداری دارند و باید در فواصل زمانی معین تعویض شوند.
دبریدمان زخم
دبریدمان زخم، فرآیند برداشتن بافت مرده از زخم است. بافت مرده، ممکن است سیاه، خاکستری، زرد، قهوهای یا سفید باشد. ممکن است مواد خارجی نیز روی زخم باشند. ممکن است نیاز به حذف بخشی از زخم، باشد. پزشکان، این کار را برای کمک به بهبود زخم انجام میدهند. برداشتن بافت مرده، به چند دلیل، مفید است. زیرا بافت مرده، به باکتریها محلی برای رشد کردن میدهد. این امر، میتواند باعث عفونت شود.
تزریق پی آر پی
گزارش شده است که تزریق پی آر پی (PRP) قادر به بهبود زخمهای پوستی است و به طور گسترده، در درمان بالینی بیمارانی که از زخمهای مزمن، رنج میبرند استفاده میگردد. هنگامی که از تزریق PRP، برای افزایش روند بهبود زخم استفاده میشود، معمولاً با تنظیم التهاب موضعی، افزایش رگ زایی و تولید مجدد بافت پیوندی، همراه است.
نتیجه گیری
زخم، ممکن است پس از بسته شدن، دارای یک اسکار برجسته قرمز یا صورتی باشد. درمان، برای ماهها تا سالها، پس از این ادامه خواهد داشت. جای زخم در نهایت، کدرتر و صافتر میشود.
بعضی از بیماریها، میتوانند روند بهبود زخم را کند یا مختل کنند. بعضی از افراد، ممکن است دچار عفونت یا سایر عوارض درمانی شوند. اما راههای خاصی وجود دارد که به بهبود سریعتر زخم و خلاص شدن از شر بخیهها کمک میکند.
اگر علائم غیرمعمولی وجود داشته باشد و اگر علائم عفونت را مشاهده کردید، به یاد داشته باشید که فوراً با پزشک خود تماس بگیرید و برای جلوگیری از عوارض بیشتر، به دنبال کمک فوری پزشکی باشید.
سوالات متداول
چرا زخم بخیه شده من خوب نمیشود؟
در حالی که بخیهها، به منظور تسریع بهبود زخم هستند، گاهی اوقات با شکست مواجه میشوند. در حالی که بخیهها، در مواردی مانند استفاده نادرست، مواد نامناسب و غیره مقصر اصلی هستند، دلایل دیگری مانند گردش خون ضعیف، عفونت، تغذیه نامناسب و فشار مکرر به زخم، وجود دارد که میتواند باعث کندتر شدن بهبودی این زخمها شود.
چه مدت طول میکشد تا زخم من با بخیه خوب شود؟
بخیه زدن، به طور کلی سرعت بهبود زخم شما را افزایش میدهد. اما بسته به خود زخم، مشکلات احتمالی زمینهای، و مواد و تکنیک مورد استفاده در بخیه، ممکن است از چند روز تا چند هفته طول بکشد.
چگونه در ابتدا زخم بخیه شده را درمان کنیم؟
پس از 24 تا 48 ساعت اول، روزی 2 بار اطراف محل زخم را با آب تمیز بشویید. از پراکسید هیدروژن یا الکل استفاده نکنید، زیرا میتواند روند بهبود را کند نماید. میتوانید زخم را با یک لایه نازک وازلین و یک باند نچسب بپوشانید.
آیا بخیهها با پوشاندن سریعتر بهبود مییابند یا بدون پوشاندن؟
تعداد انگشت شماری از مطالعات نشان دادهاند که، وقتی زخمها مرطوب و پوشانده میشوند، رگهای خونی سریعتر بازسازی میشوند و تعداد سلولهایی که باعث التهاب میشوند، سریعتر از زخمها کاهش مییابد. بهتر است زخم را حداقل به مدت پنج روز مرطوب و پوشانده نگه دارید.
آیا بخیهها، در هنگام بهبودی بیشتر درد میکنند؟
ممکن است دردهای شدید و تیرکشیدن را در ناحیه زخم خود احساس کنید. این ممکن است نشانهای از بازگشت حس، به اعصابتان باشد. این احساس درد و ناراحتی، باید با گذشت زمان کمتر شود، اما اگر نگران هستید با پزشک خود مشورت کنید.
چگونه از ایجاد اسکار جلوگیری کنم یا آن را به حداقل برسانم؟
زخم، چه بخیه شده باشد و چه چسبیده باشد، جای زخم خواهد گذاشت. جای زخم، ممکن است قرمز یا بنفش به نظر برسد و یا برجسته باشد. با این حال، با گذشت زمان، به صورتی روشن، سفید یا تقریباً نامرئی و محو میشود. این روند، ممکن است تا دو سال طول بکشد.
تابش نور خورشید میتواند جای زخم را تیره تر و قابل مشاهدهتر نماید. شما میتوانید با استفاده از کرم ضد آفتاب، بر روی زخم بهبود یافته، به مدت حداقل 12 ماه، زخم را از ایجاد اسکار تیره تر محافظت کنید.