سوختگی با وکس عارضهی نادری است که میتواند به خاطر داغ بودن وکس یا روش نادرست برای کندن آن که باعث بلند شدن لایهای از پوست خواهد شد باشد. این نوع سوختگیها معمولاً سوختگی نوع 1 و نوع 2 شناخته میشوند. در اکثر موارد آسیبهای ناشی از سوختن با موم جدی نبوده و خودبهخود برطرف خواهند شد، اما گاهی اوقات (مخصوصاً اگر در قسمت صورت باشند) باید به متخصص مراقبت از زخم مراجعه کنید تا به شما کمک کند. اگر از سوختگی با وکس مراقبت نکنید، ممکن است باعث ایجاد اسکار و بروز عفونت شود؛ بنابراین کمک گرفتن از روش درست و پروتکلهای پانسمان کردن احتمال بروز مشکلات را کاهش خواهد داد. در این مقاله قصد داریم برخی از درمانها را بررسی کرده و نکاتی برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی در اختیارتان قرار دهیم.
علائم سوختگی با وکس و مو
آسیب پوستی بعد از وکس میتواند علائم متعددی، از جمله: سوزش، بثورات پوستی و تحریک پوست، پوسته پوسته شدن، دانههای قرمز یا داغی پوست داشته باشد. موی زیر پوستی هم بعد از استفاده از وکس رشد خواهد کرد و تا یک هفته بعد از وکس کردن دیده نخواهد شد.
- سوزش: این احساس ناخوشایند معمولاً به این معناست که پوست واکنش بیش از حد نشان داده است. لایهی بیرونی پوست وقتی که مو کنده میشود کشیده شده و بلند میشود و لایهی زیرین پوست که فولیکولهای مو در آن قرار دارد نیز ممکن است وقتی مو از ریشه کنده میشود حساس و تحریکپذیر شود. گاهی اوقات ممکن است برخی مواد موجود در موم باعث بروز واکنش آلرژیک در پوست شود که میتواند با احساس سوزش همراه باشد.
- بثورات پوستی: ممکن است منافذ پوست بنا به دلایلی همانند دلایلی که در بالا ذکر شد متورم شوند. همچنین بثورات پوستی میتواند نشانهی این باشد که به مواد موجود در وکس حساسیت داشتهاید. بثورات پوستی و واکنش آلرژیک معمولاً با خارش و/یا سوزش همراه هستند.
- پوسته پوسته شدن: لایهی خارجی پوست شروع به پوسته ریزی میکند؛ این امر نشانهی این است که این لایه آسیب دیده است. با این حال این پوست مرده است که در حال ریزش است؛ اما باید توجه داشته باشید تا قبل از اینکه خودبهخود بریزند آنها را نکنید. اگر چنین اشتباهی را بکنید باعث میشوید که لایهی تازه تشکیل شدهی پوستی که هنوز حساس و آسیبپذیر است در معرض آسیبهای خارجی قرار گیرد.
- دانههای قرمز: این مشکل زمانی رخ میدهد که فولیکولهای مو نسبت به کنده شدن مو در زمان وکس کردن واکنش التهابی نشان دهند. مو به بافت زنده متصل است و این بافت ممکن است زمانی که مو کنده میشود ملتهب شود. این مشکل نباید بیشتر از چند ساعت یا چند روز ادامه پیدا کند. اگر تحریک پوست بیشتر از سه روز طول کشید، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر پوستتان داغ است و دانههای قرمز به بثورات چرکی بزرگتر با مرکز سفید رنگ تبدیل شدهاند، احتمالاً واکنش التهابی به فولیکولیت، که عفونت فولیکول مو است، تبدیل شده است. این مشکل پزشکی باید توسط متخصص پوست درمان شود.
-
- چرک، خروج ترشحات زرد رنگ از سوختگی
- ادامه داشتن درد، قرمزی و تحریکپذیری
- بهبود نیافتن سوختگی بعد از دو هفته
- بروز تهوع، سردرد و استفراغ
اقدامات اولیه بعد از سوختگی ناشی از موم و وکس
- ناحیهای که دچار سوختگی شده را خنک کنید: قسمتی که دچار سوختگی شده را 10 تا 15 دقیقه زیر آب خنک شیر آب بگیرید تا درد برطرف شود. در صورتی که آب در دسترس نباشد میتوانید از کمپرس سرد استفاده کنید.
- از آلوئهورا استفاده کنید: ژل آلوئهورا خاصیت آرامبخش دارد و میتواند به تسکین درد و کاهش التهاب کمک کند. مقدار کمی از ژل آلوئهورا را روی قسمت آسیب دیده بمالید.
- از ترکاندن تاولها خودداری کنید: در صورت ایجاد تاول، آن را نترکانید. ترکاندن تاول میتواند باعث افزایش احتمال بروز عفونت شود.
- روی سوختگی را بپوشانید: بعد از اینکه سوختگی خنک شد، روی آن را با گاز استریل یا باند بپوشانید تا از آن در برابر آسیب بیشتر محافظت کرده و آن را تمیز نگه دارید.
- مسکن مصرف کنید: مسکنهای بدون نیاز به نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن میتوانند به تسکین درد و کاهش التهاب کمک کنند.
- به پزشک مراجعه کنید: اگر سوختگی شدید است، قسمت وسیعی را درگیر کرده یا با علائم عفونت مانند چرک کردن همراه است، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
توجه داشته باشید که پیشگیری خیلی مهم است. همیشه به دستورات روی جعبهی موم اپیلاسیون دقت کنید و قبل از استفاده از آن برای قسمت وسیعی از پوست، آن را روی قسمت کوچکی از پوست امتحان کنید.
درمان جای سوختگی وکس و موم
درمان سوختگی با وکس و موم به شدت آسیب و درجه سوختگی بستگی دارد. در سوختگی درجه یک ممکن است شما نیازی به مراجعه به پزشک نداشته باشید و بتوانید با روشهای درمان خانگی التهاب را کاهش دهید.
مالیدن کمی روغن ویتامین E یا ژل آلوئهورا روی قسمت آسیبدیده میتواند مفید باشد. این موارد ترکیباتی دارند که احساس سوزش را تسکین داده و روند بهبود پوست آسیبدیده را تسریع میکنند. ممکن است پزشک پمادهای موضعی مانند پماد ضدعفونی کننده یا هیدروکورتیزون برایتان تجویز کند که باید روی قسمت آسیبدیده بمالید.
اگر سوختگی شما بعد از دو هفته بهبود نیافت یا با علائم عفونت (مانند: افزایش قرمزی محل سوختگی یا خروج ترشحات بدبو از زخم) همراه بود فوراً به اورژانس مراجعه کنید.
در سوختگیهای درجه 2 حتماً بایستی به پزشک متخصص زخم مراجعه نمایید تا بانداژ تخصصی و درمان صحیح سوختگی را برایتان انجام دهد، در غیر این صورت ممکن است آثار این زخمها بر روی پوستتان باقی بمانند.
پزشک متخصص زخم از بانداژهای مخصوص سوختگی و پمادهای ترمیم کننده برای از بین بردن آثار سوختگی شما استفاده خواهد کرد. همچنین برای پیشگیری از ابتلا به عفونت برایتان آنتیبیوتیکهای مناسب را تجویز خواهد نمود.
در صورتی که ناحیه سوختگی بر روی صورت شما باشد ممکن است بخواهید بعد از بهبودی زخمها، از درمانهای دیگری در کنار این موارد، مثل لیزر فرکشنال، لیزر کم توان و تزریق پی آر پی نیز استفاده نمایید تا آثار زخم و سوختگی به طور کامل از بین بروند.
پانسمان زخم ناشی از سوختگی با وکس و موم
در اینجا به اقدامات مربوط به پانسمان اشاره میکنیم:
- تمیز کردن سوختگی: دستانتان را بشویید و سوختگی را با صابون ملایم و آب شستشو دهید. این قسمت را با یک حولهی تمیز خشک کنید.
- استفاده از پماد ضدعفونی کننده: روی قسمت آسیبدیده کرم یا پماد ضدعفونی کننده بمالید. این کار باعث جلوگیری از بروز عفونت و تسریع روند بهبودی خواهد شد.
- استفاده از پانسمان غیر چسبنده: پانسمانی که نچسبد، مانند گاز استریل یا باندی که چسبنده نیست را انتخاب کنید. پانسمان را روی سوختگی قرار داده و توجه داشته باشید که کل قسمت درگیر را پوشش دهد. پانسمان هیدروژل میتواند برای سوختگی مناسب باشد.
- فیکس کردن پانسمان: از چسب پزشکی یا باند برای نگه داشتن پانسمان در جای خود کمک بگیرید. توجه داشته باشید که پانسمان خیلی تنگ نباشد، زیرا این امر میتواند باعث اختلال در گردش خون این ناحیه شود.
- تعویض مرتب پانسمان: پانسمان را مرتباً و حداقل روزی یکبار، یا در صورت خیس یا کثیف شدن روزی چندبار عوض کنید. این امر باعث جلوگیری از بروز عفونت و تسریع روند بهبودی خواهد شد.
درمانهای خانگی سوختگی با موم و وکس
در اینجا به برخی موارد اشاره شده است:
- روغن نارگیل: روغن نارگیل خاصیت ضدالتهابی دارد و میتواند باعث تسکین قسمت آسیبدیده شود. لایهی نازکی از روغن نارگیل را با ملایمت روی سوختگی بمالید و در صورت نیاز این کار را تکرار کنید.
- عسل: عسل آنتیباکتریال و ضدالتهابی طبیعی است. کمی عسل روی قسمت آسیبدیده بمالید و روی آن را با باند بپوشانید. اجازه دهید چند ساعت یا یک شبانهروز به همین صورت بماند.
- آلوئهورا: ژل آلوئهورا خاصیت خنک کنندگی دارد و میتواند به تسکین سوختگی کمک کند. لایهی نازکی از ژل آلوئهورا را روی قسمت آسیبدیده بمالید و این کار را در صورت نیاز تکرار کنید.
- روغن لاوندر (اسطوخودوس): روغن اساسی لاوندر خواص آرامبخش و ترمیمی دارد. چند قطره روغن لاوندر را با یک روغن حامل مانند روغن نارگیل ترکیب کرده و به آرامی روی سوختگی بمالید.
- روغن درخت چای: روغن درخت چای خواص آنتیباکتریال و ضدالتهابی دارد. چند قطره روغن درخت چای را با یک روغن حامل ترکیب کرده و به آرامی روی قسمت آسیبدیده بمالید.
حتماً به خاطر داشته باشید که هرگونه ترکیب طبیعی را قبل از استعمال روی قسمتی وسیع، روی قسمت کوچکی از پوست امتحان کنید تا مطمئن شوید که به آن حساسیت ندارید.
مراقبتهای لازم بعد از سوختگی با موم و وکس
- لباس تنگ نپوشید. الیاف طبیعی مانند: پنبه، کتان و ابریشم را انتخاب کنید. توجه به این مورد برای ناحیهی بیکینی اهمیت زیادی دارد.
- از اسکراب، لیف و لایهبردار در ناحیهی آسیبدیده استفاده نکنید.
- به سونا، استخر و سولاریوم نروید و حمام آفتاب هم نگیرید. وقتی از خانه خارج میشوید، مخصوصاً اگر صورتتان دچار سوختگی شده است، از کرم ضدآفتاب استفاده کنید.
- ناحیهی آسیبدیده را خنک نگه دارید.
- از محصولات پوستی قوی استفاده نکنید.
- از لوسیونها و روغنهای ملایم استفاده کنید.
پیشگیری از سوختگی با موم و وکس
شما میتوانید با کمک اقدامات زیر از سوختگی با وکس پیشگیری کنید:
- تست پوستی (پچ تست): کمی از وکس را روی قسمتی که پوست ضخیمی دارد، مانند بازو یا ران بمالید تا مطمئن شوید که دمای آن مناسب است.
- در صورت آفتابسوختگی، وجود زخم یا استفاده از رتینوئیدها یا لایهبردارهای شیمیایی از وکس کردن خودداری کنید.
- برای از بین بردن موی زائد به افراد حرفهای و متخصص مراجعه کنید.
نتیجهگیری
سوختگی با وکس در اکثر موارد بهبود مییابد و اثری نیز باقی نمیگذارد. بنابراین میتوانیم، مخصوصاً در صورت درمان مناسب، انتظار بهبودی داشته باشیم. در موارد نادر بعد از سوختگی، لکههای پوستی باقی میمانند، که حاصل آسیب بافتهای عمیقتر و عدم توجه به مراقبتهای اولیه است. اگر دچار چنین مشکلی شدید، باید به پزشک مراجعه کرده و از پوست خود مراقبت کنید تا دچار اسکار نشوید.
سؤالات متداول
آیا وکس کردن در منزل احتمال سوختگی را کاهش میدهد؟
تحقیقی نشان داده که 38% افرادی که در خانه وکس میکنند، اغلب در روی دست راست خود دچار سوختگی میشوند. بنابراین باید توجه داشته باشید در صورتی که متخصص نباشید دچار سوختگی پوست با وکس میشوید. بهتر است که انجام این کار را به متخصصین بسپارید.
سوختگی با وکس چقدر طول میکشد؟
بهبود سوختگی جزئی با وکس و اسکار آن حدود 1 تا 2 هفته طول میکشد. در صورتی که پوست حساسی داشته باشید ناپدید شدن آن کمی بیشتر طول میکشد. چه از وکس گرم استفاده شود و چه از نوارهای وکس سرد، خطرات و طول دوران نقاهت یکسان خواهد بود.
آیا سوختگی با موم و وکس اپیلاسیون به نوع پوست افراد مرتبط است؟
بله افرادی که پوستهای حساسی دارند، بیشتر از دیگران احتمال ابتلا به سوختگی با وکس و موم دارند.
کدام اعضای بدن بیشتر در معرض خطر سوختگی با وکس و موم قرار دارند؟
اعضایی که پوست نازکتری دارند مثل: زیربغل، صورت، ران، اندام تناسلی و بازوها بیشتر در معرض سوختگی با موم و وکس هستند.
آیا سوختگی با وکس سوختگی درجه 1 است؟
سوختگی با وکس و موم بسته به شدت آن میتواند درجه 1 یا درجه 2 باشد.
احتمال سوختگی با وکس در چه افرادی بیشتر است؟
وکس کردن باید زمانی انجام شود که نزدیک پریود نیست که پوست حساس است و بعد از حمام یا استفاده از اسکراب پوست یا بعد از مصرف داروهایی مثل راکوتان نباشد.
افراد دیابتی، مبتلا به واریس، روزاسه، فلبیت، گردش خون ضعیف یا مشکلات پوستی که باعث نازک شدن و حساس شدن پوست میشود نباید وکس کنند.