زخم بستر، یکی از آزاردهنده ترین عارضههایی است که، افراد بی حرکتی را که بدن آنها برای مدت طولانی، در بستر تحت فشار قرار میگیرد، درگیر مینماید. حساسیت پوستی، در این بیماران، به تدریج افزایش مییابد و این امر، حتی میتواند منجر به ایجاد زخمهای باز شود؛ که به راحتی عفونی میشوند.
در مواردی که زخم بستر، عفونی شده است، از آنتی بیوتیکها یا آنتی سپتیکها برای از بین بردن، یا کند کردن رشد میکروارگانیسمهای عامل عفونت استفاده میگردد؛ این داروها، ممکن است از بدتر شدن یا گسترش عفونت جلوگیری نمایند؛ و همچنین، ممکن است به بهبود زخم کمک کند.
آنتیبیوتیکهای زیادی وجود دارند که میتوانند به درمان عفونت زخم بستر کمک کنند، اما آنتیبیوتیکها فقط باید زیر نظر پزشک، مصرف شوند و برای اطمینان از بهبودی مناسب، دوره درمان آن کامل گردد.
عفونت زخم بستر
زخمهای بستر، همانطور که از نامشان مشخص است، زخمهای آزاردهندهای هستند که در پوست تحریکشده، در اثر وارد شدن فشار ثابت ایجاد میشوند. این عارضه، در موارد خفیف، به شکل تحریک ساده پوستی باقی میماند و با اندکی مراقبت، برطرف میشود، اما اگر جدیتر شود، پوست و بافت ماهیچهای بیمار، آسیب بیشتری میبیند و منجر به عوارض بیشتر، از جمله عفونت میگردد.
اگر زخم بستر، عفونی شود، درمان آن بسیار سختتر است و میتواند مشکلات جدی برای سلامتی، ایجاد کند و منجر به عوارض جدیتری مانند، سپسیس و در موارد خیلی شدید، کشنده باشد. شما باید تحت نظر پزشک باشید، و مراقبت کافی، از جمله یک درمان آنتی بیوتیکی برای خلاص شدن از شر عفونت و کمک به بهبود زخم خود دریافت کنید.
یکی از نتایج خطرناک زخم بستر، عفونت باکتریایی جدی است. برخی از باکتریها، میتوانند به همان آنتی بیوتیکهایی که برای مبارزه با آنها استفاده میشوند، مقاوم گردند. چنین زخم بستری، ممکن است به دلیل تعداد بالای باکتریها به درستی بهبود نیابد.
آنها همچنین ممکن است که باعث عفونت در بافت پیوندی (سلولیت) شوند. سلولیت، یک عفونت باکتریایی پوستی است که، باعث تورم، قرمزی و دردناک شدن آن میشود. سلولیت، میتواند به جریان خون یا غدد لنفاوی سرایت کند و در صورت درمان نشدن، کشنده باشد.
آنتی بیوتیک برای زخم بستر
انتخاب آنتی بیوتیکها، بر اساس تشخیص پزشک از میکروبیولوژی زخمهای بسترعفونی شده، انجام میشود. از آنجا که چنین عفونتهایی، معمولاً چند میکروبی هستند، رژیمهای درمانی باید علیه ارگانیسمهای گرم مثبت و گرم منفی و همچنین ارگانیسمهای بی هوازی باشد. به دلیل پرفیوژن ضعیف بافت، در زخمهای بستر عفونی، درمان آنتی بیوتیکی، در ابتدا باید به صورت داخل وریدی، برای بیمارانی که علائم عفونت سیستمیک دارند، تجویز شود.
ضد عفونی کننده
ضدعفونی کنندهها (آنتی سپتیکها) عواملی هستند که رشد و تکثیر میکروارگانیسمها را، در داخل بافت و یا روی بافت زنده، مهار میکنند و یا از بین میبرند. این عوامل، دارای اهداف متعدد و طیف گستردهای از فعالیتهایی میباشند که شامل از بین بردن، باکتریها، قارچها، ویروسها، تک یاختهها و حتی پریونها میشود.
آنتی سپتیکها، هنگامی که احتمال بهبودی PIها کم باشد، ممکن است که به کار برده شوند، اما پزشکان میخواهند بار زیستی باکتریها را نیز، کنترل کنند. آنتی سپتیکهای موضعی غیر سمی را، با قدرت مناسب برای مدت زمان محدودی، استفاده نمائید؛ تا بار زیستی (حضور میکروارگانیسمها بر روی سطح یا داخل زخم) کنترل شود.
آنتی سپتیکهای رایج مورد استفاده برای PIها، ترکیبات ید هستند (ید کادکسومر با آزادسازی آهسته). ترکیبات نقره، از جمله سولفادیازین نقره؛ پلی هگزانید و پلی آمین پروپیل بیگوانید؛ کلرهگزیدین؛ هیپوکلریت سدیم؛ و اسید استیک هستند. پس از تمیز شدن PI و کاهش التهاب اطراف زخم بستر، آنتی سپتیک را قطع کنید.
آنتی بیوتیکهای موضعی
استفاده از آنتی بیوتیکهای موضعی برای PI آلوده، به دلیل عوارض جانبی، مقاومت باکتریها و واکنشهای حساسیتزای مفرط، بسیار محدود است. با این حال، در یک دوره کوتاه (2 هفتهای)، آنتی بیوتیک موضعی، ممکن است در شرایط زیر استفاده شود:
- با وجود مدیریت مناسب، PI زخم بهبود نیافته است.
- PI، تمیز به نظر میرسد؛ اما همچنان دارای بار زیستی باکتریایی است.
پس از کاهش بار زیستی باکتریایی، آنتی بیوتیک موضعی را قطع کنید. پانسمانهای نقره و عسل، گزینهای برای PI های آلوده به ارگانیسمهای متعدد هستند؛ زیرا پوشش ضد میکروبی گستردهای را تشکیل میدهند. سولفادیازین نقره، ممکن است برای PIهای شدیداً آلوده یا عفونی، مفید باشد.
اطمینان حاصل کنید که بیمار به عسل، نقره و یا گوگرد، حساسیت نداشته باشد. نقره، ممکن است دارای خواص سمی باشد؛ بنابراین مدت زمان استفاده از آن را محدود کنید.
آنتی بیوتیکهای سیستمیک
آنتی بیوتیکهای سیستمیک، برای مدیریت PIهایی با شواهد عفونت سیستمیک، مانند کشت خون مثبت، سندرم پاسخ التهابی سیستمیک، سپسیس، سلولیت پیشرونده، فاشئیت یا استئومیلیت، تجویز میشوند. در صورت وجود بافت ایسکمیک، آنتی بیوتیکهای موضعی، ممکن است همراه با آنتی بیوتیکهای سیستمیک استفاده شوند.
برخلاف داروهای موضعی، آنتی بیوتیکهای سیستمیک، میتوانند به عمق بافت عفونی حمله کنند. آنتی بیوتیکها، باید بر اساس حساسیت آنتی بیوتیکی تایید شده پاتوژنهای شناخته شده، انتخاب شوند. برای عفونتهای کشنده، انتخاب آنتیبیوتیکهای تجربی باید بر اساس الگوهای حساسیت ضد میکروبی موضعی، باشند و زمانی که کشتهای قطعی در دسترس قرار گرفت، دوباره ارزیابی شوند.
برای درمان سپسیس، مرتبط یا سلولیت پیشرونده، قبل از شروع آنتی بیوتیکهای سیستمیک، PIهای شدیداً آلوده یا آبسه کرده، باید تخلیه و دبرید (برداشتن بافت مرده) شوند.
نام دارو | برنامه دوز تجویزی |
درمان ساده ( تک دارویی) | |
سفوکستین | ۱ تا ۲ گرم-تزریق داخل وریدی یا عضلانی-هر ۶ تا ۸ ساعت |
سفتی زوکسیم | ۱ تا ۲ گرم-تزریق داخل وریدی-هر ۸ تا ۱۲ ساعت |
سفوتتان | ۱ تا ۲ گرم-تزریق داخل وریدی یا عضلانی-هر ۱۲ تا ۲۴ ساعت |
تیکارسیلین-کلاوولانات | ۳.۱ گرم-تزریق داخل وریدی-هر ۴ تا ۶ ساعت |
پیپراسیلین-تازوباکتام | ۲ تا ۴ گرم-تزریق داخل وریدی-هر ۶ تا ۸ ساعت |
ایمی پنم | ۰.۵ تا ۱ گرم-تزریق داخل وریدی-هر ۶ تا ۸ ساعت |
مروپنم | ۰.۵ تا ۱ گرم-تزریق داخل وریدی-هر ۶ تا ۸ ساعت |
گاتی فلوکساسین | ۴۰۰ میلیگرم-تزریق داخل وریدی یا مصرف خوراکی-روی یک عدد |
درمان تلفیقی ( چند دارویی) | |
کلیندامایسین
سیپروفلوکساسین پلاس
افلوکساسین پلاس | ۴۵۰ تا ۶۰۰ میلیگرم ـ تزریق داخل وریدی ـ هر ۶ تا ۸ ساعت یا ۴۵۰ میلیگرم ـ مصرف خوراکی ـ ۴ بار در روز + ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیگرم ـ تزریق داخل وریدی ـ هر ۱۲ ساعت یا ۵۰۰ میلیگرم ـ مصرف خوراکی ـ ۲ بار در روز + ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیگرم-تزریق داخل وریدی-هر ۱۲ تا ۲۴ ساعت یا ۴۰۰ میلیگرم-مصرف خوراکی-۲ بار در روز |
مترونیدازول
سیپروفلوکساسین پلاس
افلوکساسین پلاس | ۵۰۰ میلیگرم-تزریق داخل وریدی-هر ۶ تا ۸ ساعت یا ۵۰۰ میلیگرم-مصرف خوراکی-۳ بار در روز +۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیگرم-تزریق داخل وریدی-هر ۱۲ ساعت یا ۵۰۰ میلیگرم-مصرف خوراکی-۲ بار در روز +۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیگرم-تزریق داخل وریدی-هر ۱۲ تا ۲۴ ساعت یا ۴۰۰ میلیگرم-مصرف خوراکی-۲ بار در روز |
درمان عفونت با عامل استافیلوکوکوس | |
ونکومایسین | ۰.۵ گرم-تزریق داخل وریدی-هر ۶ تا ۸ ساعت |
دالفوپریستین/کینوپریستین | ۷.۵ گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن-تزریق داخل وریدی-هر ۸ تا ۱۲ ساعت |
اکسازولیدینون | ۶۰۰ میلیگرم-تزریق داخل وریدی-هر ۱۲ ساعت |
آنتی بیوتیکها، برای درمان زخم عفونی، یا اگر عفونت جدی داشته باشید تجویز میشوند که شامل موارد زیر میشوند:
- مسمومیت خون (سپسیس)
- عفونت باکتریایی بافتهای زیر پوست (سلولیت)
- عفونت استخوان (استئومیلیت)
عفونت زخم سطحی با شدت خفیف تا متوسط را، میتوان با داروهای ضد میکروبی موضعی، آنتیبیوتیکهای خوراکی و یا ترکیبی از این روشها، درمان کرد. عفونتهای عمیق زخم، همراه با نشانههای سیستمیک و یا بدون آن، باید به شدت با آنتی بیوتیکهای تزریقی در دوز مناسب درمان شوند. در تجویز آنتی بیوتیک، باید فاکتورهای متعددی در نظر گرفته شود.
استفاده از آنتی بیوتیکهای سیستمیک، در زخمهای مزمن عفونی، ممکن است به چند دوره مختلف درمان نیاز داشته باشد. مدت زمان مطلوب درمان ضد میکروبی، به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله: نوع ارگانیسم عفونی، محل و عمق زخم و سلامت سیستم ایمنی بیمار.
عوارض جانبی احتمالی آنتی بیوتیکها
مصرف آنتی بیوتیکها، ممکن است که عوارض جانبی مانند: اسهال و احساس ناخوشی به همراه داشته باشند.
این عوارض جانبی، معمولاً خفیف هستند و پس از اتمام دوره درمان، از بین میروند.
در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی مضاعف، برای مشاوره با پزشک خود تماس بگیرید.
واکنشهای آلرژیک آنتی بیوتیکها
به ندرت، بعضی از افراد، ممکن است دچار یک واکنش آلرژیک به آنتی بیوتیکها، به ویژه پنی سیلین و سفالوسپورینها، شوند.
در بیشتر موارد، این واکنش آلرژیک، خفیف تا متوسط است و میتواند به شکلهای زیر باشد:
- دانههای پوستی برجسته و خارش دار (کهیر یا سوزش)
- سرفه
- خس خس سینه
- سفتی گلو، که میتواند باعث مشکلات تنفسی شود.
این واکنشهای آلرژیک خفیف تا متوسط را، معمولاً میتوان با مصرف آنتی هیستامینها، با موفقیت درمان نمود. اما اگر نگران هستید، و یا علائم شما، با درمان بهتر نشد، با پزشک خود تماس بگیرید و راهنمایی بگیرید.
در موارد نادر، یک آنتی بیوتیک، ممکن است که یک واکنش آلرژیک شدید و بالقوه کشنده، به نام آنافیلاکسی ایجاد نماید. در این مورد با اورژانس، تماس بگیرید.
اگر:
- دانههای پوستی دارید که شامل: خارش، قرمزی، تورم، تاول یا پوسته پوسته شدن پوست باشد.
- سینه شما خس خس میکند.
- در قفسه سینه یا گلوی خود، احساس سفتی دارید.
- در تنفس یا صحبت کردن مشکل دارید.
- دهان، صورت، لبها، زبان یا گلوی شما، شروع به تورم کرده است.
ممکن است یک واکنش آلرژیک جدی داشته باشید؛ و نیاز به درمان فوری در بیمارستان داشته باشید.
تتراسایکلینها و حساسیت به نور
تتراسایکلینها، میتوانند پوست شما را به نور خورشید و منابع مصنوعی نور، مانند لامپهای آفتابی و تختهای برنزه کننده، حساس نمایند.
هنگام مصرف این داروها، از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور شدید، خودداری کنید.
درد و ناراحتی شدید
در موارد بسیار نادر، آنتی بیوتیکهای فلوروکینولون، عوارض جانبی ناتوان کننده، طولانی مدت یا دائمی ایجاد میکنند که بر مفاصل، ماهیچهها و سیستم عصبی تأثیر میگذارد.
فوراً مصرف فلوروکینولون را متوقف کنید؛ در صورت مشاهده یک عارضه جانبی جدی از جمله:
- درد تاندون، ماهیچه یا مفاصل، معمولاً در زانو، آرنج یا شانه
- سوزش، بی حسی یا سوزن سوزن شدن
مشکلات قلبی
آنتی بیوتیکهای فلوروکینولون، میتوانند عوارض جانبی جدی در افرادی که در معرض خطر مشکلات دریچه قلب هستند ایجاد نمایند.
فوراً مصرف فلوروکینولون را متوقف کنید؛ در صورت مشاهده یک عارضه جانبی جدی از جمله:
- تورم مچ پا، کف پا و ساق پا (ادم)
- تپش قلب (ضربان قلب که به طور ناگهانی قابل توجهتر شود)
- تنگی نفس ناگهانی
جمع بندی
زخم بستر، عوارض آزاردهندهای هستند که میتوانند به سرعت به یک عارضه جدیتری تبدیل شوند. اگر زخم بستر شما، به هر دلیلی عفونی شود، ممکن است مجبور شوید از آنتی بیوتیکهای تجویز شده توسط پزشک، برای خلاص شدن از شر آن، استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که زخم بستر عفونی (معمولاً در مرحله ۴ رخ میدهد) یک وضعیت پزشکی جدی است که نیاز به درمان فوری پزشکی دارد؛ یا میتواند منجر به عوارض کشنده و یا آسیبهای جدی مانند قطع عضو شود.
پزشک، بسته به شدت مورد و ملاحظات و محدودیتهای شخصی بیمار، درمان آنتی بیوتیکی خوراکی، موضعی یا سیستماتیک را برای بیمار در نظر میگیرد. روش درمانی انتخابی، هر چه که باشد، حتماً آن را تا انتها به طور کامل، ادامه دهید تا از بروز عوارض بعدی جلوگیری شود.
سوالات متداول
آیا زخم بستر، میتواند منجر به عفونت شود؟
هرگونه ترک در پوست، ناشی از فشار، صرف نظر از علت آن، میتواند عفونی شود. عفونتهای رایج مربوط به زخم بستر، شامل عفونتهای موضعی (عفونت در ناحیه نزدیک)، سلولیت و استئومیلیت است. این عفونتها و سایر عفونتهای دیگر، همگی میتوانند منجر به سپسیس شوند. این عوارض، باید با مصرف آنتی بیوتیک، درمان شوند وگرنه منجر به عوارض جدیتری خواهند شد.
چه زمانی زخم بستر، نیاز به درمان آنتی بیوتیکی دارد؟
در مراحل پیشرفته زخم بستر، زخم ممکن است عفونی شود. زخم بستر، شبیه یک دهانه باز است و ممکن است بوی بدی داشته باشد. وجود لبههای قرمز، چرک، بوی بد، گرما و خارج شدن ترشحات، علائم وجود عفونت هستند. در این زمان، درمان آنتی بیوتیکی، ضروری است.
چه آنتی بیوتیکی بیشتر برای زخم بستر، استفاده میشود؟
آموکسی سیلین کلاوولانات پتاسیم، یک بتالاکتام طبیعی است که از نظر ساختاری شبیه به پنی سیلین است. این گروه آنتی بیوتیکی از ترکیب بتالاکتام/بتالاکتاماز، فعالیت گستردهای را نشان داده است. بنابراین، اغلب برای درمان زخم های بستر عفونی، استفاده میشوند.
چرا گاهی اوقات، بیش از یک آنتی بیوتیک، برای زخم عفونی مورد نیاز است؟
استفاده از بیش از یک آنتی بیوتیک، طیف ضد باکتریایی درمان را گسترش میدهد و بنابراین تضمین میکند که بیش از یک عامل ارگانیسم عفونی را، پوشش دهد.
آیا آنتی بیوتیکها میتوانند زخم را بدتر کنند؟
گزارش شده است که، انواع داروها از جمله آنتی بیوتیکها، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، بیس فسفوناتها، اسید اسکوربیک، کلرید پتاسیم، سولفات آهن، استامینوفن، وارفارین و رژیمهای شیمی درمانی، در برخی موارد باعث بدتر شدن زخم میشود.
آیا زخم بستر عفونی میتواند منجر به مرگ شود؟
زخمهای بستر، با عفونتهای سپتیک کشنده مرتبط هستند؛ و هر ساله به عنوان عامل مرگ هزاران نفر در ایالات متحده گزارش میشوند. بیماریهای مزمن و عصبی ناتوان کننده نیز، بیماریهای مشترک با این عارضه، هستند.