پلاسمای سرد به گاز نیمه یونیزه گفته میشود که هم دمای اتاق است. پلاسما برای باکتری‌ها و چند نوع پاتوژن مقاوم، سمی است. همچنین پلاسمای سرد موجب تحریک تقسیم سلولی در سلول‌های سالم انسان میشود.
مشخص شده که پلاسمای سرد نوعی درمان ضد میکروبی جایگزین به منظور بهبود زخم به حساب می‌آید. این روش برای زخم‌هایی که به صورت مزمن درآمده و التیام‌ناپذیر می‌شوند، بسیار مناسب است. امروزه عفونت‌های مقاوم به دارو در جهان به چالش بزرگ بهداشتی و اقتصادی تبدیل شده‌اند. به همین علت پلاسما تراپی زخم به دلیل ویژگی‌های ضد میکروبی، رگ‌زایی و تعدیل سلولی، احتمال بهبود زخم را بالا می‌برد. پلاسمای سرد برخی اوقات به عنوان درمان جایگزین برای کاهش میزان باکتری در زخمهای ناشی از سوختگی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله برخی از فواید و کاربردهای پلاسما تراپی زخم توضیح داده شده است.
پلاسما تراپی زخم چیست؟
پلاسما در واقع حالت چهارم ماده است که بعد از یونیزه شدن گاز ایجاد میشود. این ماده از نظر الکتریکی خنثی بوده و از یون، الکترون، تابش فرابنفش، رادیکال‌های آزاد و ذرات خنثی تشکیل شده است.
درمان پلاسمایی DBD به روشی گفته میشود که در آن از پلاسما با دمای پایین به منظور تغییر خواص سطحی مواد استفاده می‌کنند. در این تکنیک، ولتاژ بالا به گازهایی نظیر هلیوم یا اکسیژن تزریق میشود که پلاسمای حاصل از آن موجب ایجاد گونه‌های واکنش پذیری نظیر یون، الکترون و رادیکال‌های آزاد میشود.
زمانی که پلاسما با سطح ماده تماس پیدا می‌کند، گونه‌های فعال ایجاد شده می‌توانند با سطح تعامل داشته و موجب ایجاد تغییراتی در خواص فیزیکی و شیمیایی نظیر بهبود ترشوندگی، افزایش چسبندگی و تغییر انرژی سطح شوند.
برخی از موارد موثر در درمان پلاسما DBD عبارت است از:
- افزایش چسبندگی پوششی و سطحی
- افزایش زیست سازگاری ایمپلنت یا دستگاه‌های پزشکی
پلاسما تراپی برای درمان چه زخم هایی مناسب است؟
این روش برای درمان زخمهای مزمن مناسب است، نظیر:
مزایای پلاسما تراپی برای درمان زخم
زمانی که پلاسما تراپی انجام می‌گیرد، می‌تواند با بستر زخم و بافت اطراف آن تعامل داشته و موارد حاصل از آن موجب بهبودی شود:
- ضد عفونی: پلاسمای سرد باعث میشود که باکتری و سایر میکروارگانیسم‌های مضر موجود در زخم، از بین بروند و این قضیه احتمال عفونت را کاهش می‌دهد.
- تحریک رشد سلول: پلاسمای سرد باعث افزایش رشد سلول‌های داخل زخم نظیر فیبروبلاست و کراتینوسیت‌ها میشود.
- کنترل جریان خون: پلاسمای سرد می‌تواند میزان جریان خون را کنترل و بافت را منجمد کند. به همین دلیل پلاسما تراپی می‌تواند در دبریدمان زخم و سایر جراحی‌ها مفید باشد.
- کاهش التهاب: پلاسما تراپی می‌تواند میزان التهاب در زخم را از طریق سیتوکین‌های پیش التهابی کاهش دهد.
- تعدیل پاسخ ایمنی: پلاسمای سرد می‌تواند پاسخ ایمنی برای زخم ایجاد شده را با تنظیم تولید سیتوکین و سایر مولکول‌های سیگنال دهنده تعدیل کند.
به طور کلی، پلاسما تراپی روش درمانی امیدوار کننده‌ای به منظور بهبود زخم محسوب میشود و به خصوص برای درمان زخمهای مزمن که آهسته ترمیم می‌شوند، بسیار کمک کننده است. با این وجود، به منظور درک کامل نحوه عمل و بهبود پروتکل‌های درمانی برای انواع خاصی از زخم‌ها، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
پلاسما تراپی چگونه کار می کند؟
در هنگام درمان، سطح تحت درمان برای DBD به میزان ۲ تا ۳ میلیمتر و برای انواع پلاسما جت بر روی ۷ تا ۸ میلیمتر تنظیم میشود. طول درمان با دستگاه جت پلاسما معمولاً از ۳۰ ثانیه تا ۸ دقیقه متغیر است و توسط گاز آرگون با میزان خلوص ۵ انجام میشود.
جت پلاسمای آرگون، دستگاهی است با قابلیت استفاده مجدد که کار آن تولید پلاسمای ثابت، بدون حرارت و هم دمای اتاق در فشار اتمسفر است. از این وسیله به منظور درمان زخمهای مزمن پوست استفاده میشود. بافت آسیب دیده ممکن است دچار عفونت شده باشد به همین دلیل می‌توان از پلاسما تراپی برای هرگونه باکتری مقاوم به دارو استفاده کرد.
عوارض پلاسما تراپی
جت پلاسما آرگون kINPen یکی از بهترین ابزار در زمینه پلاسما تراپی محسوب میشود. این دستگاه از لحاظ ایمنی الکتریکی دارای تأیید بوده و نشان CE را به عنوان ابزاری با خطر متوسط دریافت کرده است. همچنین قابلیت ضد عفونی کنندگی آن به اثبات رسیده است. این روش درمانی موجب بهبود زخم شده و استفاده از آن هیچ خطری برای سلامتی انسان در زمینه اشعه ماوراء بنفش، آسیب حرارتی، سمیت بافتی و … ندارد.
سخن نهایی
پلاسما تراپی روشی نوآورانه برای درمان است و می‌تواند جایگزینی مناسب برای بسیاری از روش‌های ترمیمی زخم به حساب آید. همچنین این روش می‌تواند به عنوان استراتژی جدید برای درمان زخم و عفونت عمل کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص روش درمانی پلاسما و دریافت نوبت با کلینیک ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
آیا پلاسما تراپی می‌تواند زخم پای دیابتی را درمان کند؟
با استفاده از این روش درمانی زخم مزمن ناشی از دیابت به طور قابل توجهی سریع‌تر درمان میشود. در صورتی که همزمان با سایر روش‌های درمانی از پلاسما تراپی نیز استفاده شود، مدت بستری شدن در بیمارستان کاهش می‌یابد.
یک جلسه درمان با پلاسما چقدر زمان می‌برد؟
برای موثر واقع شدن پلاسما تراپی باید حداقل 8 دقیقه بر روی موضع مورد نظر اعمال شود تاثیرات خود را نشان دهد.
چند جلسه پلاسما تراپی برای درمان زخم لازم است؟
تعداد جلسات به شدت عفونت و عمق زخم بستگی دارد. علائم بهبودی در روز چهارم تا هفتم درمان قابل مشاهده است. اما بهبود کامل زخم ممکن است تا چند هفته طول بکشد.
آیا از پلاسما تراپی برای درمان زخم بستر استفاده میشود؟
بله از پلاسما تراپی برای درمان انواع زخمهای مزمن استفاده میشود.
آیا درمان با پلاسما تراپی ایمن و مطمئن است؟
بله. درمان با پلاسمای سرد برای هرگونه بافت زنده و یا هر بخش پوست کاملاً بدون خطر و عارضه جانبی است.
