اگر نیاز به درمان اضطراری نباشد، خونریزی معمولا میتواند با فشار دادن و بالا بردن اندام مشکل دار، متوقف گردد. در مقاله پیش رو مراقبتهای لازم برای بند آمدن خونریزی را شرح دادهایم تا شما بتوانید از افراد در مقابل خونریزی محافظت کنید اما گاهی هر کار یکنید باز هم خونریزی متوقف نمیگردد که در این چنین مواردی باید با خدمات اورژانس تماس بگیرید و همچنان روی زخم فشار بیاورید.
مراقبتهای اولیه هنگام بند نیامدن خونریزی زخم
با فشار دادن پارچه تمیز یا گاز روی بافت، خونریزی متوقف میشود. خونریزی باید بعد از چند دقیقه متوقف گردد. اگر خونریزی از گاز یا پارچه عبور کرد، از گاز بیشتر یا پارچههای دیگر برای برای فشار وارد کردن استفاده کنید. تا زمانی که چند دقیقه فشار را حفظ نکردید، گاز یا پارچه را به منظور بررسی اینکه آیا خونریزی هنوز ادامه دارد یا خیر برندارید. (تعویض مکرر پارچه باعث میشود که لخته تشکیل شده از بین برود). اگر خون از زخم به بیرون فوران کرد، یا بعد از 10 تا 15 دقیقه فشار دادن متوقف نشد، فورا به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است نیاز به بخیه داشته باشید.
میتوانید از تورنیکت یا تکهای پارچه برای بستن رگهای اصلی استفاده کنید.
اگر زخم روی اندامی باشد، به حالت پشتیبانی آن را بالا بیاورید تا جریان خون در ناحیه صدمه دیده کاهش دهید.
چه زمانی بریدگی نیاز به مراقبتی بیش از مراقبت خانگی دارد؟
اگر موارد زیر را دارید، باید به پزشک مراجعه کنید:
- زخم عمیق و دندانه دار است.
- زخم روی صورت است.
- زخم روی مچ دست، دست یا انگشتان است و مفاصل کار نمیکنند.
- زخم روی پا، مچ پا یا انگشتان پا است و مفاصل کار نمیکنند.
- لبههای بریدگی باز میشوند.
- نمیتوانید آلودگی زخم را از بین ببرید.
- بریدگی به لمس حساس بوده یا متورم است.
- از بریدگی مایعی غلیظ، کرمی یا خاکستری رنگ خارج میشود.
- تب بالاتر از 38 درجه دارید.
- ناحیه اطراف بریدگی یا نواحی دورتر از بریدگی بیحس است.
- رگههای قرمز در نزدیکی بریدگی ایجاد شده است.
- زخم سوراخ شده یا بریدگی عمیق است و در پنج سال گذشته واکسن کزاز نزدهاید.
- خونریزی بریدگی به صورت جهشی است، خون از پانسمان رد میشود یا خونریزی بعد از ده دقیقه فشار مستقیم و محکم متوقف نمیشود.
- زخم به علت گازگرفتگی انسان یا حیوان ایجاد شده باشد.
مراقبت از بریدگی و زخمها به سرعت باعث بهبودی میشود و احتمال ایجاد جای زخم دائمی را کم میکند.
علائم خونریزی مزمن داخلی
- سرفه یا استفراغ خونی
- خونریزی از حفرات بدن
- کبودی روی سینه، گردن، پهلو یا شکم
- زخمهایی که به قفسه سینه، جمجمه یا شکم میرسند.
- شکستگیها
- حساسیت به لمس، گرفتگی یا سفتی شکم
- شوک همراه با تشنگی، اضطراب، ضعف یا پوست سرد
چرا خونریزی زخم بند نمیآید؟
تشکیل لختههای خون، اصلیترین روش بدن برای مقابله با از دست دادن خون از رگهای خونی است. دو عامل خونی، پلاکتها و فیبرین، ترکیبات اصلی در ایجاد لخته خون هستند. پلاکتها سلولهای خونی کوچکی هستند که میتوانند به دیواره رگ صدمه دیده متصل شده و لخته اولیه را شکل دهند. فیبرین، ماده ژل مانندی است که از پروتئینهایی به نام عوامل لخته کننده خون ساخته میشود. فیبرین با پلاکتها ترکیب شده و لخته خون را تشکیل میدهد و از خونریزی جلوگیری میکند. اختلال در خونریزی زمانی روی میدهد که مکانیسم تشکیل لخته به طور مناسب عمل نمیکند.
هموفیلی
هموفیلی یک اختلال خونریزی ارثی است که نسبتا نادر بوده و اکثرا در آقایان روی میدهد. دو نوع مرسوم هموفیلی A و B هستند که به خاطر سطح پایین فاکتورهای اساسی VIII و IX لخته شدن خون، بیمار را در خطر خونریزی قرار میدهند. سطح بسیار پایین این فاکتورهای لخته کننده، احتمال خونریزی شدید بعد از صدمه را به خاطر تشکیل نامناسب لخته، ایجاد میکنند. اگر خونریزی داخلی باشد، صدمه به مفاصل، اندامها و بافتها ممکن است به مرور زمان ایجاد گردد. شدت هموفیلی، به سطح عملکرد فاکتور لخته کننده موجود در خون بستگی دارد.
این بیماری میتواند به طور ویژه در کودکان مبتلا به هموفیلی که بسیار فعال هستند و احتمال صدمه دیدن در آنها بیشتر است، خطرناک باشد.
بیماری فون ویلبراند
بیماری فون ویلبراند (VWD) رایجترین بیماری ارثی اختلال در خونریزی است. این بیماری به دلیلی فقدان فاکتور فون ویلبراند که به پلاکتها کمک میکند تا بهم متصل شده و به دیواره رگ خونی بچسبند، است. این امر، مرحلهای ضروری برای تشکیل لخته خونی به صورت طبیعی است.
بیماری فون ویلبراند بر اساس غلظت خون، فعالیت فاکتور فون ویلبراند و فاکتور لخته خون VIII به سه نوع اصلی گروهبندی میشود. VWD نوع یک رایجترین نوع بوده و اغلب خفیف است. نوع 3 VWD کم شایعترین نوع بوده و معمولا شدید است.
اکثر مبتلایان به VWD زندگی طبیعی و فعالی دارند. مبتلایان به موارد خفیف این بیماری ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند، اما باید از مصرف داروهایی که میتوانند خونریزی را تشدید کنند، مانند آسپرین و ایبوپروفن، بدون مشورت با پزشک خودداری کنند.
اگر بیماری شما جدیتر باشد، داروها و درمانها میتوانند سطح فاکتور فون ویلبراند را در خون افزایش دهند. مبتلایان به VWD باید قبل از انجام جراحی، کارهای دندانپزشکی و زایمان با پزشک خود مشورت کنند، تا اقدامات احتیاطی مناسب برای پیشگیری از خونریزی بیش از حد انجام شود.
خونریزی شدید و کنترل نشده میتواند به خاطر عوامل زیر باشد:
- تعداد کم پلاکتها
- فقدان ویتامین K
- بیماری کلیوی
- عوارض جانبی برخی داروها، مانند داروهای ضد انعقادی (آسپرین یا وارفارین) و آنتی بیوتیکها
روش های درمانی برای بند نیامدن خونریزی
- هیچ درمانی برای اکثر اختلالات در خونریزی وجود ندارد، اما درمانهای موجود میتوانند به شما کمک کنند تا احساس خوب و زندگی عادی داشته باشید و همزمان علائم اختلالات خونریزی خود را کنترل کنید. درمانهای رایج عبارتند از:
- مکمل آهن: میتوانید مکمل آهن مصرف کنید تا آهن از دست رفته در بدن را که به خاطر خونریزی شدید ایجاد شده است، جایگزین کنید. سطح پایین آهن میتواند باعث ایجاد آنمی یا کمبود آهن شود.
- انتقال خون: انتقال خون، منبع خون شما را با خون اهدایی تامین میکند. خون اهدایی با گروه خونی شما مطابقت دارد تا از ایجاد عوارض جلوگیری کند؛ این فرایند فقط در بیمارستان انجام میشود. اگر علائم کم خونی یا آنمی را دارید و با مکمل آهن نیز بهبود نمییابد، احتمالا باید انتقال خون انجام شود.
- درمان جایگزنی فاکتور: جایگزینی عوامل پروتئین از دست رفته برای لخته شدن خون میتواند هموفیلی و بیماری فون ویلبراند را درمان کند. فاکتورهای مصنوعی خون در آزمایشگاه با استفاده از ژن مسئول فاکتورهای خاص لخته کننده خون ساخته میشوند. این درمان بیخطر و خالص است. عصاره فاکتور انعقادی به داخل جریان خون تزریق میشود.
- تزریق پلاسمای منجمد تازه: این کار معمولا برای جایگزینی فاکتورهای لخته شده خون انجام میشود. این تزریق باید در بیمارستان انجام شود.
- تزریق پلاکت: پلاکتها سلولهای خونی کوچکی هستند که به لخته شدن خون کمک میکنند. تزریق پلاکت معمولا برای جبران تعداد کم پلاکت خون انجام میشود. تزریق پلاکت ممکن است برای درمان برخی از کمبودهای فاکتورهای انعقادی خون انجام شود.
شوک بر اثر بند نیامدن خونریزی
شوک هیپوولمیک زمانی ایجاد میشود که به علت از دست دادن خون یا مایع زیاد، بیمار شروع به بیهوش شدن میکند. زمانی که شوک هیپوولمیک به علت از دست دادن خون ایجاد میشود، به عنوان شوک هموراژیک نیز شناخته میشود. اگر خونریزی بلافاصله متوقف نشود، درمصدومانی که خونریزی شدید دارند ممکن است شوک هموراژیک ایجاد شود.
نشانههای شوک خونریزی
علائم و نشانههای زیر حاکی از شوک کشنده هستند و باید به عنوان وضعیت اضطراری درمان شوند.
این علائم به صورت زیر هستند:
- ناخنها و لبهای آبی رنگ
- ادرار کم یا بدون ادرار
- تعرق شدید
- تنفس سطحی
- گیجی یا از دست دادن هوشیاری
- سردرگمی
- درد قفسه سینه
- فشار خون پایین
- تپش قلب سریع
- ضربان ضعیف
- اضطراب و حس ترس
در موارد ایجاد شک، معمولا اکثر این نشانهها و علائم همزمان وجود دارند.
نتیجه گیری
خونریزی شدید نیازمند مراقبت خاصی است که میتواند به معنی تفاوت در زنده ماندن و فوت کردن باشد. خراشها، بریدگیها، قطع عضو و زخمهای عمیق میتوانند منجر به خونریزی کنترل نشده شوند که میتواند به سرعت شرایط کشندهای را ایجاد کند. هر زمان که زخمی داشتید که منجر به خونریزی شدید شد، باید به بخش فوریتهای پزشکی مراجعه کنید. اگر در مورد بیماریها یا داروهایی که بیمار دارد اطلاعاتی دارید، پزشک را نیز مطلع کنید.
سوالات پرتکرار
اگر خونریزی دندان متوقف نشد، چه کار باید انجام دهید؟
یک تکه گاز کوچک را به حالت مربع تا بزنید و با آب خیس کنید. سپس آن را داخل منافذ دندان کشیده شده قرار دهید. با گاز زدن گاز، آن را به سمت پایین فشار دهید و به مدت 45 دقیقه تا یک ساعت این کار را ادامه دهید. این روش کاملا موثر بوده و خونریزی را در عرض یک ساعت متوقف میکند. اگر خونریزی بدون تشکیل لخته ادامه یابد یا بیش از 8 تا 12 ساعت طول بکشد، موردی غیرعادی است. این مورد به عنوان خونریزی پس از کشیدن دندان شناخته میشود.
چرا خونریزی قاعدگی من متوقف نمیشود؟
داشتن دوره پریودی مداوم میتواند نشان دهنده چندین بیماری احتمالی، مانند آندومتریوز یا فیبروم رحم باشد. پزشک در تشخیص این بیماریها کمک میکند. اغلب، مصرف قرصهای هورمونی ضد بارداری یا تغییر نوع داروهای هورمونی میتوانند به رفع این مشکل کمک کنند.
زمانی که خونریزی بینی متوقف نمیشود، چه کاری باید انجام داد؟
از کسی بخواهید تا شما را به مرکز فوریتهای پزشکی برساند و یا در صورت بروز موارد زیر با آمبولانس تماس بگیرد:
- خونریزی بیش از 20 دقیقه ادامه یابد.
- خونریزی شدید باشد.
- مقدار زیادی خون از دست بدهید.
چگونه زخم باز با خونریزی شدید را درمان کنید؟
- روی زخم فشار مستقیم وارد کنید.
- با اورژانس تماس بگیرید.
- پانسمان را با بانداژ محکم کنید تا فشار وارده را حفظ کند.
- شوک را برطرف کنید.
- از رفع صدمه پشتیبانی کنید.
7 علائم خونریزی شدید چه هستند؟
- درد در محل آسیب دیده
- ورم، سفتی شکم
- استفراغ و حالت تهوع
- پوست عرق کرده، رنگ پریده و سرد
- تنگی نفس
- تشنگی شدید
- عدم هوشیاری
چه مقدار خونریزی کشنده است؟
در این مرحله، قلب قادر به پمپاژ مقدار کافی خون به تمام بدن نمیباشد. زمانی که بیش از 40% خون یا مایعات بدن خود را از دست میدهید، حالت تهوع خواهید داشت. اگر خونریزی متوقف یا به سرعت درمان نشود، این شرایط میتواند کشنده باشد.
چرا برش سزارین من هنوز خونریزی دارد؟
خونریزی بعد از 4 تا 6 هفته باید کاملا متوقف گردد. افزایش خونریزی میتواند نشانه عوارض پس از زایمان یا فعالیت جسمانی شدید باشد. اگر خونریزی یا لختگی شدیدتر، خونریزی از محل بریدگی یا دیگر علائم پس از سزارین را دارید، به پزشک مراجعه کنید.